Asansör Kazalarında Bina Yöneticilerinin ve Kat Maliklerinin Sorumluluğu Nedir? konulu bir blog yazımızı sizlerle paylaştık. Yazımız üzerine Apsiyon Blog okurları ve Apsiyon Youtube kanalı izleyicileri ile apartman, toplu yapı (site) malik, kiracılarından, iş ve alışveriş merkezlerinin, otellerin, hastanelerin, kamu kurumlarının, öğrenci yurtlarının kullanıcılarından Apsiyon Akademi olarak çok sayıda soru aldık. Bir önceki yazımızda aşağıdaki konulardan bahsetmiştik.
• Asansör Kazalarında Bina Yöneticilerinin ve Kat Maliklerinin Sorumluluğu Nedir?
• Bindiğimiz Asansörün Güvenli Olduğunu Nasıl Anlarız?
• Çoğu Asansörün Sorunları Nelerdir?
• Asansörlerin Yılda En Az 1 Kez Periyodik Kontrolü Yapılmış Mı?
• Asansörlerin Bakım ve Denetiminden Kimler Sorumlu?
• Kat Mülkiyeti Kanununa Göre Asansörler Kimindir?
• Asansör Kazalarında Bina Sahibinin ve Bağımsız Bölüm Maliklerinin Kusursuz Sorumluluğu Bulunmaktadır
• Yapı Malikinin Hukuki Sorumluluğu Nedir?
• Apartman ve Sitelerde Asansörler Nasıl İşletilmelidir?
• Asansör Bakım Firması Seçimi Nasıl Yapılmalıdır?
• Düzenli Bakım ve Düzenli Bakım İşleri Nasıl Yapılır?
• Düzenli Bakım Sözleşmesi ve Yetkilendirilmiş Asansör Bakım ve Onarımcısı (Teknisyenleri)
• Asansör Güvenliği
• Düzenli Bakımların Raporlanması (Bakım Föyleri)
• Yıllık Periyodik Kontrol ve Denetim
Asansör Kazalarında Bina Yöneticilerinin ve Kat Maliklerinin Sorumluluğu
Bu yazımızda ise aşağıdaki konuların yanıtlarını vermeye çalışacağız.
• Apartman ve Site Yöneticilerinin Asansör Bakımı ile İlgili Yükümlülükleri
• Bina Yöneticisinin Asansörlerin İşletilmesi ile İlgili Yükümlülüklerine Uymaması Halinde İdari ve Cezai Sorumlulukları
• Site ve Apartman Yöneticisinin Asansörün Güvenle Çalıştırılmasındaki Görev ve Sorumluluklarının
a) 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa göre
b) Asansör İşletme ve Bakım Yönetmeliği’ne göre
c) Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği’ne göre
• Apartman ve Site Yöneticilerinin Asansör Güvenliği ve Kazaları İle İlgili Yükümlülükleri
Bina sorumlusu (yönetici) asansörün güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak üzere düzenli olarak ayda bir kez bakımını ve yılda bir kez periyodik kontrolünü yaptırmaktan, bakım ve periyodik kontrol ücretinin ödenmesinden sorumludur. Bina sorumlusu (yönetici) engellilerin erişebilirliği için asansörün sürekli olarak çalıştırılmasını sağlar. Yapılarda asansör kullanımına ilişkin süreci 4’e ayırabiliriz. Bunlar;
a) Asansörün işletilmesi: Bina sorumlusu, binadaki kat maliklerinin kendi aralarında seçeceği veya dışarıdan yetki vereceği kişi ya da yönetim kurulundaki kişiler olabileceği gibi bizzat kat maliklerinin kendisi tarafından işletilmesi
b) Asansörünü bakımı: Asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından düzenli olarak ayda en az bir defa yapılacak düzenli bakımı
c) Asansörün periyodik kontrolü: TS EN ISO/IEC 17020 standardında tanımlanan diğer şartlar ile birlikte aynı standartta tanımlı muayene kuruluşu tiplerinden A tipi muayene kuruluşu olma şartlarını karşılayan ve asansörlerin periyodik kontrol/muayeneleri kapsamında akredite (Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş olan) ve ilgili idare ile (belediyeler veya belediye sınırları dışında kalan alanlardaki yapılar için il özel idareleri) protokol kapsamında hizmet veren Türkiye’de yerleşik özel kuruluş veya kamu kuruluşu niteliğindeki muayene kuruluşu
d)Asansörün hizmet denetimi: Asansör monte edene veya onun yetkili servisine veya bina sorumlusuna yönelik Bakanlık tarafından yapılan denetim
Bina kat malikleri tarafından seçilmiş ise bina yöneticisi idari ve cezai olarak sorumludur. 2012 yılından bu yana apartman ve site yöneticileri akredite olmuş A tipi muayene kuruluşlarına en az yılda bir kez denetim (periyodik kontrol) yaptırmak zorundadır.
• Yönetici Periyodik Kontrol Yaptırmamışsa: Yıllık periyodik kontrolü yapılmayan asansörlerde meydana gelecek kazalardan site yöneticisi kesinlikle sorumlu tutulacaktır. Bu sorumluluk kaza sonucu doğacak her türlü tazminat ve riski de kapsamakla beraber, her türlü sorumluluğu, hukuki ve idari ceza uygulamasını da içermektedir.
• Yönetici Yetkisiz ve Ehliyetsiz Firma ve Kişilere Bakım Yaptırmışsa: Tüm sorumluluk bina sorumlularında olmaktadır.
• Yetkili Asansör Bakım Firması Varsa: Eğer yetkili bir firma ile düzenli bakım sözleşmesi varsa bakımı yapan firma ile ortaklaşa sorumlu kabul edilebilmektedir. Her kaza olayı ayrı ayrı değerlendirmek sureti ile bu kusur dağıtılmaktadır.
Bir asansör kazası meydana geldiğinde, bina sorumlusu ile birlikte asansör bakım şirketi de sorumlu tutulmaktadır. Kaza sebebi ile mağdur olan kişiler veya asansör kazası ölümle sonuçlandıysa, ölen kişinin yakınları, başta bina sorumlusu (*) olmak üzere ihmal ve kusuru olan asansör bakım şirketinden maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilir; bina sorumlusu ve asansör bakım şirketi hakkında savcılığa şikâyet dilekçesi verebilirler. Bununla beraber, bakım esnasında, bakım ve onarım işlerinden kaynaklı nedenlerle gerek teknik bakım ve onarım personelinin gerekse bakımla ilgisi bulunmayan kişi/kişilerin yaralanmasına veya ölümüne neden olabilecek ihmallere dair sorumluluk, bina sorumlusunun bakım sözleşmesi imzaladığı asansör monte eden veya onun yetkili servisindedir. (Asansör İşletme ve Bakım Yönetmeliği Madde 10/10)
• Sadece Asansör Bakım Firmasının Kusuru Varsa: Asansör kazasında asansör bakım şirketinin ihmal ve kusuru varsa, buna karşılık bina sorumlusunun kusuru oluşmamış ise o taktirde asansör bakım şirketi sorumlu tutulacaktır. Oluşabilecek herhangi bir kazada kazanın şiddetine, ölüm/yaralanma ve zarar görenlerin sayısına da bağlı olarak bina yöneticileri hakkında 6 aydan 15 yıla kadar hapis ve para cezaları söz konusu olmaktadır.
Site Yöneticilerinin Mutlaka Bilmesi Gereken 4 Konu
a) 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa göre;
634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanununda “Yöneticinin Görevleri” sayılmış olup “Genel Yönetim İşlerinin Görülmesi” başlıklı 35. maddede “Yöneticinin görevleri, yönetim planında belirtilir; yönetim planında aksine hüküm olmadıkça, yönetici aşağıdaki işleri görür:
b) Anagayrimenkulün gayesine uygun olarak kullanılması, korunması, bakımı ve onarımı için gereken tedbirlerin alınması;
d) Anagayrimenkulün genel yönetim işleriyle korunma, onarım, temizlik gibi bakım işleri, asansör, kalorifer, sıcak ve soğuk hava işletmesi ve sigorta için yönetim planında gösterilen zamanda, eğer böyle bir zaman gösterilmemişse, her takvim yılının ilk ayı içinde, kat maliklerinden avans olarak münasip miktarda paranın toplanması ve bu avansın harcanıp bitmesi halinde, geri kalan işler için tekrar avans toplanması;
f) Anagayrimenkulün tümünü ilgilendiren tebligatın kabulü;
g) Anagayrimenkulü ilgilendiren bir sürenin geçmesinden veya bir hakkın kaybına meydan vermeyecek gerekli tedbirlerin alınması;
h) Anagayrimenkulün korunması ve bakımı için kat maliklerinin yararına olan hususlarda gerekli tedbirlerin, onlar adına alınması;
k) Kat malikleri kurulunun toplantıya çağırılması.
l) (Ek: 4/4/2015-6645/82 md.) Anagayrimenkulde bulunan asansörlerin güvenli bir şekilde işletilmesinin sağlanması amacıyla aylık bakımları ile yıllık kontrollerinin ilgili teknik düzenlemelere uygun şekilde yaptırılması ve bu işlemlere ilişkin ücretlerin ödenmesi.
Sigorta konusunda daha fazla bilgi almak ve benzer risklerin azaltılması için apsiyonsigorta.com web sitesine ulaşabilir, 02167060203 numaralı telefondan destek alabilir, info@apsiyonsigorta.com mail adresine yazabilirsiniz.
b) Asansör İşletme ve Bakım Yönetmeliği’ne göre;
Yönetmeliğin 4. maddesine göre bakım; asansörün hizmete alınmasından sonra kullanım ömrü boyunca, kendisinin ve bileşenlerinin, fonksiyonlarının ve güvenlik gereklerinin, tasarlandığı veya ilgili mevzuata uygun olarak yenilendiği biçimde devamlılığını sağlamaya yönelik, asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından periyodik olarak ayda en az bir defa yürütülen işlemlerdir. (Madde 4/1.e)
Bina sorumlusu; asansörün güvenli bir şekilde kullanımını sağlamak amacıyla düzenli olarak bakımını, periyodik kontrolünü ve onarımını yaptırmaktan sorumlu olan, binada/yapıda kat maliklerinin kendi aralarında seçeceği veya dışarıdan yetki vereceği kişi veya kat maliki veya maliklerini (yönetim veya yönetici seçilmez ise tüm kat malikleri) veya kamu binalarında/yapılarında sorumlu yetkili veya ticari/hizmet amaçlı yapılarda sorumlu yetkilidir. (Madde 4/1.f)
Bina sorumlusu, binadaki kat maliklerinin kendi aralarında seçeceği veya dışarıdan yetki vereceği kişi ya da yönetim kurulundaki kişiler olabileceği gibi bizzat kat maliklerinin kendisi de olabilir. Yönetmelik kapsamında, asansörlerin bakım ve onarımından sorumlu olan kişiler, asansörü monte eden veya onun yetkili servisi ile bakım sözleşmesi imzalarlar.
• Bina Sorumlusunun Asansör İşletme ve Bakım Yönetmeliği’nin aşağıdaki maddelerine göre yükümlülükleri bulunmaktadır.
1. Bina sorumlusu, asansörün güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak üzere asansör monte eden veya onun yetkili servisi ile bakım sözleşmesi imzalamaktan, bakımını yaptırmaktan ve bakım ücretinin ödenmesinden sorumludur. (Ek ibare: RG-11/7/2021-31538) (Madde 14/1)
2. Bina sorumlusu, engellilerin erişilebilirliği için asansörün güvenli bir şekilde sürekli olarak çalıştırılmasını sağlar. Kamuya açık alanlarla ilgili olarak birinci cümlede belirtilen konuya ilişkin şikâyetler ilgisi nedeniyle Valilik bünyesinde bulunan erişilebilirlik izleme ve denetleme komisyonuna, konutlarla/meskenlerle ilgili şikâyetler ise konutun/meskenin bağlı bulunduğu ilgili idaresine iletilir. (Madde 14/2)
3. Bina sorumlusu, asansörle ilgili herhangi bir tehlikeli durumu bakım sözleşmesi imzalanan asansör monte eden veya onun yetkili servisine iletir ve söz konusu asansöre, asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından müdahale edilene kadar gerekli güvenlik tedbirini alır. (Madde 14/3)
4. Asansör Kimlik Numarası: Asansör kabinine iliştirilen ve asansör kimlik numarasını içeren etiketin, asansörün kullanım ömrü boyunca muhafaza edilmesine ve gerektiğinde yenilenmesine dair sorumluluk, bina sorumlusundadır. (Madde 5/3)
5. Bakım: Yönetmelik kapsamında yer alan asansörün bakımı, bina sorumlusunun bakım sözleşmesi imzaladığı asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından yapılır. Yapı kullanma izin belgesi alan ve amacına uygun olacak şekilde ilk kez kullanıma açılan binada/yapıda yasal olarak bina sorumlusu atanana kadar asansör yaptırıcısı ile asansör monte eden veya onun yetkili servisi arasında bakım sözleşmesi yapılır. (Madde 8/1)
6. Bakım sözleşmesinin birden fazla asansörü kapsaması durumunda, bakım hizmeti sunulacak her bir asansöre ait asansör kimlik numarası ve asansörün açık adresi bu sözleşmede belirtilir. (Madde 8/2)
7. Asansör Kayıt Defteri: Piyasaya arz edilen asansörün beyan yükü, beyan hızı, tahrik türü, motor seri numarası ve gücü, halat ve/veya zincirler ile tip kontrol belgesi gerektiren aksam ve parçaların teknik özellikleri, tesis planları ve elektrik devre şemaları ile asansör periyodik kontrol sonuçları ve kazaların kayıt edileceği asansör kayıt defteri, söz konusu asansörü piyasaya arz eden asansör monte eden tarafından sağlanır. Ayrıca asansörün kimlik numarası, piyasaya arz tarihi ve tescil tarihi asansör kayıt defterinde belirtilir. Asansör kayıt defterinin bitmesi durumunda, yeni defter bina sorumlusuyla bakım sözleşmesi imzalayan asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından temin edilir. Biten kayıt defteri, bina sorumlusu tarafından asansörün kullanım ömrü boyunca muhafaza edilir. Kayıt defteri ile ilgili tüm gereklilikler halen kullanımda olan bütün asansörler için de geçerlidir. (Madde 8/3)
8. Durum Tespit Raporu: Bina sorumlusu ile sözleşme imzalayan asansör monte eden veya onun yetkili servisi, güvenli kullanım için söz konusu asansörü oluşturan aksam ve parçaları da içerecek şekilde bir bütün olarak gerekli koşulları sağlayıp sağlamadığına ilişkin durum tespit raporu hazırlar ve bina sorumlusuna iletir. Durum tespit raporu asansör monte edenin piyasaya arz ettiği ve bakım sözleşmesi yaptığı asansör için hazırlanmaz. (Madde 10/1)
9. Bakım Föyü: Asansör monte eden veya onun yetkili servisince her bakımda yapılan işlemler güncel “TS EN 13015: Asansör ve Yürüyen Merdivenlerin Bakımı, Bakım Talimatları İçin Kurallar standardındaki” gereklilikleri de içerecek şekilde hazırlanmış olan bakım föyü ile kayıt altına alınır ve bir nüshası bina sorumlusuna teslim edilir, bir nüshası da kendisi tarafından muhafaza edilir ve talep edilmesi durumunda Bakanlığa ve diğer ilgililere sunulur. (Madde 10/2)
10. Bakım Föylerinin Saklanması: Bina sorumlusu bakım föylerini asansörün makine veya makara dairesinde veya binaya/yapıya ait yönetim bürosunda kalıcı olarak muhafaza eder. (Madde 10/3)
11. Bildirim: Asansör monte eden veya onun yetkili servisi, insan can ve mal güvenliği yönünden asansörün risk taşıması durumunda bina sorumlusunu yazılı olarak bilgilendirir. Bina sorumlusu asansör monte eden veya onun yetkili servisi vasıtasıyla asansörün güvenli hale getirilmesini sağlamakla yükümlüdür. (Madde 10/4)
12. Kurtarma: Bakım sözleşmesi yapıldıktan sonra asansör monte eden veya onun yetkili servisi, binadaki/yapıdaki asansör sayısı dikkate alınarak bina sorumlusunun belirleyeceği sayıda kişiye acil durumlarda kurtarma çalışması konusunda yılda en az bir defa eğitim verir. Eğitim, yetkili servis teknik bakım ve onarım personeli tarafından verilir. Verilen bu eğitim yetkili servis teknik sorumlusu ve eğitimi veren kişi tarafından imzalanan bir tutanakla kayıt altına alınır ve tutanağın bir sureti bina sorumlusuna iletilir. Bina sorumlusu, eğitim alan kişi/kişilerin değişmesi halinde yeni kişi/kişilere eğitim verilmesini sağlar. Kurtarma talimatının, kurtarma çalışmasını yapacak kişi/kişilerin kolaylıkla görebilecekleri yerlerde muhafaza edilmesi ve amacına uygun hazırlanmış olması gerekir. (Madde 10/6)
13. İş Güvenliği: Bakım, onarım, arıza giderme ve periyodik kontrol faaliyetleri yürütülürken gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda bina sorumlusu ile bakım sözleşmesi imzalayan asansör monte eden veya onun yetkili servisince alınır. (Madde 10/9)
14. Müdahale Yasağı: Bina sorumlusu tarafından, bakım sözleşmesi yapılan asansör monte eden veya onun yetkili servisinin dışındaki üçüncü tarafların asansöre müdahalesine izin verilmez. Birinci cümlede belirtilen hüküm periyodik kontrol sonucunda gerçekleştirilecek olan iyileştirme faaliyetleri ile 9 uncu maddenin üçüncü fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen işlemler
(a) Asansörün yerinin değiştirilmesi
(b) Tahrik ünitesi, askı sistemi, taşıyıcı/kabin, durak kapısı ve/veya asansör güvenlik aksamlarının değişimini,
(c) Asansör kumanda sisteminde yapılan değişiklikleri,
kapsamında bina sorumlusunca tercih edilen ve sözleşme imzalanan asansör monte edenin veya onun yetkili servisinin çalışmalarını kapsamaz. (Madde 10/13)
15. Garanti Sonrası: Asansör Yönetmeliği (2014/33/AB) kapsamında piyasaya arz edilen her asansöre yönelik garanti süresi boyunca sunulacak olan bakım hizmeti, bina sorumlusunun başka bir asansör monte eden veya onun yetkili servisi ile sözleşme imzalayacağını beyan etmemesi durumunda, o asansörü piyasaya arz eden asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından verilir. (Madde 11/6)
16. Garantinin Erken Sona Ermesi: Bina sorumlusunun garanti süresi içerisinde bir başka asansör monte eden veya onun yetkili servisi ile bakım sözleşmesi imzalaması, o asansörü piyasaya arz eden asansör monte edenin garanti ile ilgili yükümlülüklerini ortadan kaldırır. (Madde 11/7)
17. Mevcut asansörün güvenlik seviyesinin arttırılmasına dair sorumluluk, bina sorumlusuna aittir. (Madde 16/4)
18. İdari yaptırımlar: Yönetmeliğe aykırı hareket eden asansör monte eden veya onun yetkili servisine, bina sorumlusuna veya kat maliklerine, servis teknik sorumlusuna ve asansör yaptırıcısına 1705 sayılı Kanunun 6. maddesinin birinci fıkrasında öngörülen idari para cezası uygulanır. Ancak bina sorumlusuna veya kat maliklerine geçici 1. maddede belirtilen tescil işlemini yaptırmadığından dolayı birinci cümlede ifade edilen idari para cezası uygulanmaz. (Madde 17/1)
19. Kayıt altına alınmamış asansörün tescili: (1) Bu Yönetmeliğe göre TS EN 81-80 standardı esas alınarak güvenlik seviyesi artırılan mevcut asansör veya 15/8/2004-24/6/2015 tarihleri arasında piyasaya arz edilmesine rağmen kayıt altına alınmamış olan asansör, bir defaya mahsus olmak üzere ilgili idare tarafından tescil edilir.
Bina sorumlusu:
a) Mevcut asansörün güvenlik seviyesinin TS EN 81-80 standardına göre artırıldığını ispatlayacak olan yeşil veya mavi renkli bilgi etiketine esas periyodik kontrol raporuyla, bir sonraki periyodik kontrol tarihine kadar ilgili idareye başvurur. (Madde Geçici/1(1-a))
20. b) 15/8/2004-24/6/2015 tarihleri arasında piyasaya arz edilmesine rağmen kayıt altına alınmamış olan asansöre ait yeşil veya mavi renkli bilgi etiketine esas periyodik kontrol raporuyla, bir sonraki periyodik kontrol tarihine kadar ilgili idareye başvurur. (Madde Geçici/1(1-b))
21. Asansörün tescil belgesi, Ek-5’te yer alan içeriğe uygun olacak şekilde ilgili idare tarafından düzenlenir ve bina sorumlusuna sunulur. (Madde Geçici/1(2))
22. Hizmet denetimi: Bina sorumlusunun bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülükleri yerine getirip getirmediğine ilişkin denetim Bakanlık tarafından yapılır. (Madde 15/2)
23. Bina Sorumlularının Kontrol Etmesi Gereken Meslek Sorumluluk Sigortası: Yetkili servis kendisi tarafından asansöre verilen bakım, onarım ve servis hizmeti ile ilgili olarak mesleki hata ve/veya ihmaller nedeniyle bina sorumlusunun ve diğer üçüncü şahıslar tarafından ileri sürülecek zarar ve ziyan taleplerini karşılamak üzere en az 500.000 TL tutarında mesleki sorumluluk sigortasını yaptırır. Bir sonraki yıl için geçerli sayılacak olan mesleki sorumluluk sigortasının değeri, 213 sayılı Kanun hükümleri uyarınca o yıl tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranı kadar arttırılır.
Apartman ve Site Yöneticilerinin Asansörler ile İlgili Bilmesi GerekenlerApsiyon Sigorta ile Değerini Bilin, Önlem Alın, KoruyunKomşuların ve Kat Maliklerinin Birbirlerine Karşı Sigorta Hasarlarının Karşılanması Sorumluluğuc) Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği’ne göre;
Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği ise asansörlerin periyodik kontrollerini ve bu kontrolleri yapmak üzere Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yetkilendirilen A tipi muayene kuruluşu ile ilgili idarenin (*), asansör monte edenin veya onun yetkili servisinin ve bina sorumlusunun yükümlülüklerini kapsar.
Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği’nin 4. maddesine göre bina sorumlusu tanımı (Madde 4/1.e) Asansör İşletme ve Bakım Yönetmeliği’nin 4. maddesindeki bina sorumlusu tanımı (Madde 4/1.f) ile aynıdır.
Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği’nin 4. maddesine göre ilgili idare (*) belediyeler veya belediye sınırları dışında kalan alanlardaki yapılar için il özel idareleridir.
• Bina Sorumlusunun Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği’nin aşağıdaki maddelerine göre yükümlülükleri bulunmaktadır.
1. Periyodik kontrol dönemi ve yaptırma sorumluluğu: (1) Binada/yapıda sürekli olarak kullanılan asansörün periyodik kontrolü, yılda en az bir defa, Bakanlık tarafından yetkilendirilen ve ilgili idare (*) ile protokol imzalayan A tipi muayene kuruluşuna yaptırılır.
(2) (Değişik:RG-13/9/2022-31952) Asansör Yönetmeliği (2014/33/AB) kapsamında piyasaya arz edilen asansörün tescil öncesi ilk periyodik kontrolü tescil başvurusundan önce, asansör yaptırıcısının müracaatı üzerine en geç on beş gün içerisinde ilgili A tipi muayene kuruluşu tarafından yapılır. Tescil öncesi ilk periyodik kontrolün yaptırılmasına ve ücretinin ödenmesine dair sorumluluk, asansör yaptırıcısındadır.
(3) Bir sonraki yılda gerçekleştirilecek olan periyodik kontrol tarihinin belirlenmesinde içinde bulunulan takvim yılında gerçekleştirilen periyodik kontrol tarihi esas alınır. Bina sorumlusunun talebi olması halinde bu tarih erkene alınabilir. (Değişik: RG-13/9/2022-31952)
(4) Periyodik kontrolün yaptırılmasına dair yükümlülük ilgili idare (*) ve bina sorumlusuna aittir. (Madde 8)
2. Periyodik kontrol esasları: Güvensiz veya kusurlu olarak tanımlanan asansörün birinci takip kontrolünde A tipi muayene kuruluşunca bina sorumlusundan ayrıca ücret talep edilemez. Sonraki takip kontrollerinden ücret alınıp alınmayacağına dair esaslar, ilgili idare ile A tipi muayene kuruluşu arasında yapılacak olan protokol ile belirlenir. (Madde 9/7)
3. (Değişik:RG-13/9/2022-31952) Periyodik kontrol, asansörün bakımını üstlenen asansör monte edenin veya onun yetkili servisinin nezaretinde gerçekleştirilir. Periyodik kontrole nezaret edecek olan kişinin teknik bakım ve onarım personeli olması ve periyodik kontrolde A tipi muayene kuruluşu ile iş birliği yapması asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından sağlanır. Garantisi dolan, garanti uygulamaları dışında kalan veya garanti kapsamında bulunmayan asansörün takip kontrolüne ise asansörün bakımını üstlenen asansör monte eden veya onun yetkili servisi veya periyodik kontrol raporuna göre söz konusu uygunsuzlukları gidermek adına sadece bu iş için bina sorumlusu ile sözleşme imzalayan asansör monte eden veya onun yetkili servisi nezaret eder. Asansör monte eden veya onun yetkili servisi, tescil öncesi ilk periyodik kontrole, yıllık periyodik kontrole ve takip kontrolüne nezaret eden teknik bakım ve onarım personelinin;
a) İş sağlığı ve güvenliği mevzuatına aykırı hareket etmemesini,
b) İşveren bilgilerini de içeren tanıtıcı kimlik belgesini üzerinde taşımasını,
c) Güncel Sosyal Güvenlik Kurumu sigortalılık kaydının ilgili A tipi muayene kuruluşuna sunulmasını,
sağlar. (Madde 9/11)
(Değişik:RG-13/9/2022-31952) Periyodik kontrole nezaret etme yükümlülüğü bulunan asansör monte edenin veya onun yetkili servisinin ilgili mevzuat kriterlerini sağlamadığının tespiti halinde veya bina sorumlusu ile asansör monte eden veya onun yetkili servisi arasında bakım sözleşmesi imzalanmamış olduğunun belirlenmesi durumunda, denetim için asansörün bulunduğu ildeki Bakanlık il müdürlüğüne gerekli bildirim A tipi muayene kuruluşu tarafından yapılır. Bina sorumlusu ile bakım sözleşmesi imzalayan asansör monte eden veya onun yetkili servisine ait TSE Hizmet Yeterlilik Belgesinin bulunmaması, bu belgenin geçerlilik süresinin dolması veya bu belgenin askıya alınması durumunda A tipi muayene kuruluşu tarafından periyodik kontrol yapılmaz. (Madde 9/12)
A tipi muayene kuruluşu, tanzim ettiği periyodik kontrol raporunu ilgili idareye, asansör monte edene veya onun yetkili servisine ve bina sorumlusuna iletir. Bu rapor, A tipi muayene kuruluşu, ilgili idare, asansör monte eden veya onun yetkili servisi ve bina sorumlusunca muhafaza edilir. (Madde 9/14)
4. Asansörde meydana gelecek bir kaza sonrasında bina sorumlusunca periyodik kontrolün tekrar edilmesi sağlanır. (Madde 9/16)
5. (Değişik:RG-13/9/2022-31952) Yıllık periyodik kontrol veya takip kontrolü A tipi muayene kuruluşu tarafından bu Yönetmelik hükümlerine uygun olacak şekilde belirlenen tarihte resen yapılır. Ancak bina sorumlusunun başvurusu olması halinde söz konusu kontroller birinci cümlede belirtilen tarihten önce de yapılabilir. (Madde 9/17)
6. Periyodik kontrol sonuçlarının değerlendirilmesi:
(1) Periyodik kontrol sonuçları kusursuz, hafif kusurlu, kusurlu ve güvensiz olmak üzere dört grupta değerlendirilir.
(2) Kusursuz olarak tanımlanan asansöre, ilgili idare adına periyodik kontrolü yapan A tipi muayene kuruluşu tarafından yeşil renkli bilgi etiketi iliştirilir.
(3) Hafif kusurlu olarak tanımlanan asansöre, ilgili idare adına periyodik kontrolü yapan A tipi muayene kuruluşu tarafından mavi renkli bilgi etiketi iliştirilir.
(4) Kusurlu olarak tanımlanan asansöre, ilgili idare adına periyodik kontrolü yapan A tipi muayene kuruluşu tarafından sarı renkli bilgi etiketi iliştirilir.
(5) Güvensiz olarak tanımlanan asansöre, ilgili idare adına periyodik kontrolü yapan A tipi muayene kuruluşu tarafından kırmızı renkli bilgi etiketi iliştirilir. (Madde 11)
7. (Değişik:RG-13/9/2022-31952) Kırmızı renkli bilgi etiketi iliştirilen ve güvensiz olarak tanımlanan asansörün kullanımına bina sorumlusu tarafından izin verilmez. Bu asansörde tespit edilen uygunsuzlukların en fazla altmış gün içerisinde giderilmesi bina sorumlusunca sağlanır. Bu sürenin bittiği tarih itibarıyla en fazla üç işgünü içerisinde A tipi muayene kuruluşu tarafından takip kontrolü yapılır. Takip kontrolü neticesinde kırmızı renkli bilgi etiketi iliştirilmesine neden olan uygunsuzlukların giderilmediği belirlenen asansör, ilgili idare tarafından ana besleme sisteminden elektriğinin kesilerek mühürlenmesi yoluyla hizmetten menedilir. Söz konusu mühürleme işleminde ilgili idare tarafından EK-2’deki formata uygun tutanak, üç nüsha olarak düzenlenir ve birer nüshası A tipi muayene kuruluşu ile bina sorumlusuna iletilir. (Madde 11/6)
8. Güvensiz olarak tanımlanan asansörün altıncı fıkrada belirtilen süre içerisinde güvenli hale getirilmeden kullandırılmasından doğabilecek can ve mal kaybından bina sorumlusu mesuldür. (Madde 11/7)
9. (Değişik:RG-13/9/2022-31952) Sarı renkli bilgi etiketi iliştirilmiş olan asansördeki uygunsuzlukların en fazla yüz yirmi gün içerisinde giderilmesi bina sorumlusunca sağlanır. Bu sürenin bittiği tarih itibarıyla en fazla üç işgünü içerisinde, A tipi muayene kuruluşu tarafından takip kontrolü yapılır. Takip kontrolü neticesinde sarı renkli bilgi etiketi iliştirilmesine neden olan uygunsuzlukların giderilmediği belirlenen asansörün kullanımına bina sorumlusu tarafından izin verilmez ve ilgili idare tarafından ana besleme sisteminden elektriğinin kesilerek mühürlenmesi yoluyla hizmetten menedilir. Söz konusu mühürleme işleminde ilgili idare tarafından EK-2’deki formata uygun tutanak, üç nüsha olarak düzenlenir ve birer nüshası A tipi muayene kuruluşu ile bina sorumlusuna iletilir. (Madde 11/8)
10. (Değişik:RG-13/9/2022-31952) İlgili idare tarafından ana besleme sisteminden elektriğinin kesilerek mühürlenmesi yoluyla hizmetten menedilen asansörün güvenli hale getirilmesine yönelik düzeltme işleminin başlatılabilmesi için bina sorumlusu tarafından ilgili idareye ve işlem sonrası gerekli takip kontrolü için A tipi muayene kuruluşuna başvurulur. İlgili idare bu zaman zarfında asansörün kullandırılmayacağına dair bina sorumlusundan yazılı taahhüt alır ve söz konusu düzeltme işlemi için gerekli izin süreci EK-3’teki formata uygun mühür bozma tutanağı ile başlatılır. Söz konusu mühür bozma tutanağı üç nüsha olarak düzenlenir ve birer nüshası A tipi muayene kuruluşu ile bina sorumlusuna iletilir. Mühür bozma tutanağı düzenlenir ve bu tutanakta öngörülen düzeltme süresi kırk beş işgününden fazla olamaz. Mühür bozma tutanağında belirtilen süre içerisinde asansörün düzeltme işleminin tamamlanabilmesine ilişkin yükümlülükler, bina sorumlusu ile asansör monte eden veya onun yetkili servisi arasında yapılacak sözleşme ile belirlenir. Bu süre zarfında taraflar arasındaki mali sorumluluklar hariç asansörün güvenli hale getirilebilmesine ilişkin sözleşmede belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen taraf sorumlu tutulur ve Bakanlık tarafından idari para cezası uygulanır. Mühür bozma tutanağında belirtilen sürenin sonunda düzeltme işlemi yapılmayan asansörün yeniden mühürlenmesine ve gerektiği durumlarda tekrar mühür bozma tutanağının düzenlenmesine ilişkin yetki ilgili idaresindedir. Mühür bozma tutanağı ile birlikte gerekli düzeltme işlemi yapılarak var olan uygunsuzlukların giderildiği bildirilen asansöre yeniden periyodik kontrol yapılır. (Madde 11/9)
11. (Değişik:RG-13/9/2022-31952) Mavi renkli bilgi etiketi iliştirilmiş olan asansörde belirlenen uygunsuzlukların bir sonraki periyodik kontrole kadar giderilmesi bina sorumlusunca sağlanır. Periyodik kontrol raporu onay tarihinden itibaren altmış gün içerisinde bina sorumlusunun müracaatı durumunda mavi renkli bilgi etiketi iliştirilmiş olan asansöre birinci takip kontrolü ücretsiz yapılır. (Madde 11/10)
12. (Ek:RG-13/9/2022-31952) Kırmızı renkli bilgi etiketi iliştirilen asansörün takip kontrolü neticesinde kusurlu duruma geçen ve periyodik kontrol tarihi başlangıç kabul edilerek yüz yirmi gün içerisinde hafif kusurlu veya kusursuz hale getirilmediği ikinci takip kontrolünde tespit edilen asansör, ilgili idare tarafından mühürlenerek hizmetten menedilir. (Madde 11/11)
13. Uygulamaya ilişkin esaslar: Binada/yapıda sürekli olarak kullanılan asansörün periyodik kontrolü, A tipi muayene kuruluşu tarafından yılda en az bir defa yapılır. (Madde 16/1)
14. Periyodik kontrol, bina sorumlusunun talebi üzerine veya resen A tipi muayene kuruluşunca yapılır. (Madde 16/7)
15. Periyodik kontrol tarihi, bina sorumlusuna ve/veya asansör monte edene veya onun yetkili servisine, kontrol tarihinden en az üç gün önce kısa mesaj veya elektronik posta yoluyla A tipi muayene kuruluşunca bildirilir. (Madde 16/9)
16. Kontrol raporu: Güvensiz veya kusurlu olarak tanımlanan asansöre ait rapor, teknik yönetici tarafından imzalandığı tarihi takip eden ilk işgününde bina sorumlusuna ve asansör monte edene veya onun yetkili servisine A tipi muayene kuruluşunca iletilir. (Madde 20/4)
17. Hafif kusurlu veya kusursuz olarak tanımlanan asansöre ait rapor, teknik yönetici tarafından imzalandığı tarihten itibaren en geç üç işgünü içerisinde bina sorumlusuna ve asansör monte edene veya onun yetkili servisine A tipi muayene kuruluşunca iletilir. (Madde 20/5)
18. Bina sorumlusunun atanmadığı veya atanamadığı durumlarda rapor, bütün kat maliklerine veya kat malikinin/maliklerinin bağlı bulunduğu muhtarlığa A tipi muayene kuruluşunca iletilir. (Madde 20/6)
19. Rapor; A tipi muayene kuruluşu tarafından adi posta, e-posta, elden teslim veya kısa mesaj ile bilgilendirmek suretiyle kendi internet sitesinden ilgili taraflara erişim sağlanarak iletilir. İletime dair bütün bilgiler, Bakanlığa ispatlanmak üzere dokümante edilir ve en az bir yıl saklanır. (Madde 20/7)
20. Asansör kimlik etiketi: Etiketin biri asansör kabininin içerisinde kumanda butonu hizasında kabin tabanından en az 160 cm yüksekliğe kolayca sökülemeyecek şekilde iliştirilir. İkinci etiket ise o asansöre ait olan kumanda panosunun iki yan kenarından herhangi birine veya makine dairesiz asansörde kumanda panosuna ait olan kapağın iç tarafına 90x60 mm boyutlarında olacak şekilde bina sorumlusu ile bakım sözleşmesi bulunan asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından kalıcı olarak monte edilen metal plaka üzerine iliştirilir. (Madde 21/4)
21. Bilgi etiketi: Bilgi etiketi, kabin içerisindeki kullanıcıların rahatlıkla görebileceği bir şekilde kumanda panelinin etrafında en uygun yere ve ana durakta yer alan dış çağrı kumanda panelinin yanına veya durak kapısı kasasının üzerine A tipi muayene kuruluşunca iliştirilir. (Madde 22/2)
22. Periyodik kontrol ücretinin tahsili: Periyodik kontrol ücreti, bina sorumlusundan KDV dahil olarak A tipi muayene kuruluşunca tahsil edilir. (Madde 23/1)
23. Bildirim: Bina sorumlusunca periyodik kontrolüne izin verilmeyen asansör, ana besleme sisteminden elektriğinin kesilerek mühürlenmesi yoluyla hizmetten menedilebilmesi için A tipi muayene kuruluşunca kontrol tarihini izleyen beş işgünü içerisinde ilgili idareye fiziki şekilde veya KEP yoluyla resmî olarak bildirilir. (Madde 29/2)
24. Bina Sorumlusunun Yükümlülüğü ve Hizmet Denetimi: Bina sorumlusu, asansörün güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlamak üzere yılda en az bir defa periyodik kontrolünü yaptırır. (Madde 34/1)
25. Bina sorumlusu, engellilerin erişilebilirliği için asansörün sürekli olarak güvenli kullanımını sağlar. (Madde 34/2)
26. Aykırı davranışlarda uygulanacak hükümler: Bu Yönetmelikte yer alan usul ve esaslara aykırı hareket ettiği belirlenen bina sorumlusuna, asansör monte edene veya onun yetkili servisine Bakanlık tarafından 1705 sayılı Ticarette Tağşişin Men'i Ve İhracatın Murakabesi Ve Korunması Hakkında Kanunun 6 ncı maddesine göre idari para cezası uygulanır. Ancak bina sorumlusuna veya kat maliklerine 11 inci maddenin onuncu fıkrasında belirtilen mavi renkli bilgi etiketine esas olan uygunsuzlukların giderilmesini sağlamadığından dolayı birinci cümlede ifade edilen idari para cezası uygulanmaz. (Madde 34/2)
Eğitim Önerisi: e-Devlet Kayıtlı Site Yöneticiliği Online (Senkron-Canlı) Eğitim Programı