Devlet Memuru, Site Yöneticisi Olabilir Mi?

Apsiyon Blog, Apsiyon YouTube ve diğer Apsiyon sosyal medya hesaplarına öğretmen, öğretim üyesi, mühendis gibi devlet memuru olan vatandaşlarımızdan “Devlet memurları, site veya apartman yöneticisi olabilir mi, huzur hakkı alabilir mi?” gibi sorular gelmektedir.

Genel kurullarda kimi kat maliklerinin 657’ye tabi devlet memurlarına “siz yönetici olamaz, yönetim kurulunda görev alamaz, denetici olamazsınız” gibi itirazlarda bulunduklarını, yönetim ve denetim kurulu seçimi sonrası istifa etmelerinin talep edildiğini üzülerek öğrenmekteyiz.

Bu yazımızda bu gibi tartışmalara son verecek ve devlet memurlarının
• Apartman veya sitede yönetici ve denetçi olabileceklerini
• Bu görevleri dolayısı ile huzur hakkı alabileceklerini
• Ancak site yönetim işverenliklerinde sigortalı (İş Kanuna göre ücretli) olarak çalışamayacaklarını,
• Yine profesyonel yönetim amaçlı şahıs firması kuramayacaklarını,
• Bununla beraber profesyonel yönetim şirketlerinde (limited, anonim)  şarta bağlı olarak kurucu ortak ve her halükarda şirket ortağı olabileceklerini 
• Fakat kurucusu ya da ortağı oldukları şirketlerin yönetimlerinde yer alamayacaklarını, temsil haklarının olmayacağını
• Kooperatif şirket ortağı olabileceklerini ancak sadece kendi alanları ile ilgili kooperatiflerde görevde bulunabileceklerini gerekçeleri ile ifade edeceğiz.

Yöneticilerin Aldığı Huzur Haklarının Vergilendirilmesi 

Teşekkürler…

Bu yazının yazılmasında destek aldığım Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı  ve Apsiyon Akademi Akademik Eğitimler Koordinatörü Prof. Dr. Özgür BİYAN’ a teşekkür ediyorum. 

Devlet Memurunun Kat Mülkiyeti Kanunu Açısından Apartman ve Site Yöneticisi Ya Da Denetçisi Olmasında Bir Mahzur Yoktur 

634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 34. maddesi; 
• Kat maliklerinin, anagayrimenkulün yönetimini kendi aralarından (malik yani tapu sahibi olanlardan) veya dışardan (tapu sahibi olmayan eş, akraba, kiracı veya anagayrimenkul dışından kişiler) seçecekleri bir kimseye (Yönetici) veya üç kişilik bir kurula (Yönetim kurulu) verebileceklerini,
• Yöneticinin, kat maliklerinin, hem sayı hem arsa payı bakımından çoğunluğu tarafından atanacağını, 
• Yöneticinin, her yıl kat malikleri kurulunun kanuni yıllık toplantısında yeniden atanacağını; eski yöneticinin tekrar atanabileceğini

634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 41. maddesi ise
• Kat malikleri kurulunun denetim işini, kendi aralarından sayı ve arsa payı çoğunluğuyla seçecekleri bir denetçiye veya üç kişilik bir denetim kuruluna verebileceklerini (malik yani tapu sahibi olmaları şartı ile)
ifade etmektedir.

634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) açısından devlet memuru da dahil olmak üzere anagayrimenkulün tapu siciline kayıtlı yönetim planında herhangi bir kısıt belirlenmemiş ise kat maliklerinden herhangi biri veya dışarıdan bir kimse yönetici ya da yönetim kurulu üyesi olarak seçilebilir. Yine devlet memuru tapu sahibi olması koşulu ile site yönetimlerinde denetçi ya da denetim kurulu üyesi olarak seçilebilir.

Apartman ve Site Yönetim Planına Nereden ve Nasıl Ulaşılır?

Diğer taraftan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı başlıklı 28. maddesi kapsamında “memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışında tutulmuştur.”


 Apartman Yöneticisi Yüzde Kaç Oyla Seçilir? 

Devlet Memurları Apartman ve Site Yöneticisi Olabilirler, Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev Alabilirler, Bu Görevleri Sebebi ile Huzur Hakkı Alabilirler  

Kat Mülkiyetine tabi apartman ve sitelerdeki yöneticilik ve denetçilik görevleri de özel bir kanun olan Kat Mülkiyeti Kanunu ile belirtilen görevler arasında olduğundan Devlet Memurları Kanunu'nun 28. maddesi kapsamındaki ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağının dışındadır. Bu sebeple de devlet memurlarının apartman yöneticiliği ya da site yöneticiliği yapmalarının ve bu görevleri sebebi ile yöneticilik ücreti (huzur hakkı) almalarının önünde bir engel bulunmamaktadır. Bununla beraber site veya apartman yöneticisi olan memurun apartman ve site yönetim işlerini mesai saatleri dışında yürütmesi gerekmekte, mesai saatleri içerisinde ise memuriyet görevini gerçekleştirmesi, görevi ile ilgili durumu da ihtiyaren bağlı oldukları kuruma bildirmeleri gerekmektedir.

Huzur Hakkı Nedir, Yöneticinin Huzur Hakkı Ne Olmalıdır? 

Devlet Memurları Apartman ve Site Yönetimleri İşverenliklerinde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Tabi Ücretli Çalışamazlar

Yine bazı anagayrimenkullerde ya da toplu yapılarda yöneticinin 4A kapsamında sigortalı olarak çalıştırıldığı gözlenmekle beraber, bu durumlarda kat malikleri kurulunda / toplu yapılarda temsilciler kurulunda seçilen yöneticinin kendisi ile yine site yönetimi tarafından yapılan sözleşme İş Kanununa tabi olan bir "iş sözleşmesidir". Kat maliklerinin vekili olan yöneticinin temsil ettiği site yönetiminin kendisi ile iş gören olarak düzenlenmiş sözleşmede her iki tarafta da imza yetkilisi yönetici olup, bu durum çıkar çatışmasına ve maliklerin haklarının gereği gibi korunamamasına neden olabilmektedir. Devlet memurunun yönetici seçildiği anagayrimenkul yönetimi işverenliğine bağlı bir iş sözleşmesi ile ücretli olarak çalışması mümkün değildir. 

Devlet Memurunun Profesyonel Apartman ve Site Yöneticiliği İşi Yapmasının, Bunu Yaparken Şahıs Firması Açmasının Önünde Engel Bulunmakta Olup, Anonim ve Limited Şirketi Kurucusu Ya Da Ortağı Olabilse de Söz Hakkının Bulunmaması Gerekir

Devlet memurlarının bazı işleri yapabilmesi 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre engellenmiş olup, kamu çalışanlarının ticari ve kazanç getirici faaliyetlerde bulunması yasaklanmıştır. “Ticaret ve Diğer Kazanç Faaliyetlerinde Bulunma Yasağı” olarak geçen belirleyici hükümlerde devlet memurlarına yasaklanan işler açıkça belirtilmiştir.

Devlet Memurları Şahıs Firması Kuramazlar 

Türk Ticaret Kanunu ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre devlet memurlarının esnaf veya tacir statüsünde bir iş yürütebilmesi mümkün olmayıp, ticaret ve sanayi hizmetlerinde görev alamamaktadırlar. Bu sebeple de devlet memuru şahıs firması kuramaz ve kurucusu olamaz. Devlet memurları esnaflık, tacirlik, ticari mümessil , ticaret ve sanayi müesseselerinde, vakıf üniversitelerinde, kooperatiflerde, yüksek öğretim kurumlarında çalışmak, ofis, muayenehane veya büro açmak gibi faaliyette bulunamazlar, bununla beraber komandit, kolektif, adi şirket (şahıs firması) kuramazlar. 

Devlet Memurları Anonim Şirket veya Limited Şirket Ortağı Olabilirler 

Devlet memurunun şahıs şirketi kurması yasaklanmışsa da; ortakların sorumlulukları taahhüt ettikleri sermaye paylarıyla sınırlı olduğu anonim şirket ve borçlardan sadece mal varlığı ile sınırlı olarak sorumlu oldukları limited şirket ortağı olması yasaklanmamıştır. Bir devlet memuru, memur olmayan başka bir kurucunun olduğu anonim ve limited şirket ana sözleşmesinde memur olan kişinin yönetici ve temsil üyeleri arasında yer almaması şartı ile kurucu ortak da olabilir. 

Devlet Memurları Anonim Şirket veya Limited Şirketlerin Yönetiminde Yer Alamazlar 

Memurlar kurucusu ya da ortağı (hissedarı) olabilseler de bu şirketlerin yönetiminde yer alamazlar ve yönetim faaliyeti icra edemezler. Devlet memurları (kamu çalışanları), anonim veya limited gibi ticaret şirketlerinin söz hakkı gerektiren yönetim kurulu, denetim kurulu, disiplin kurulu gibi yetkili organlarında ve şirket müdürlüğü gibi pozisyonlarda görev alamaz, tüzel şirket adına temsil veya vekil olamaz.

Danıştay Ne Diyor?

Danıştay kararlarına bakıldığında, memurların faaliyetlerinin ticaret yapma ve diğer kazanç getirici faaliyet yapma yasağı kapsamına girebilmesi için; yapılan faaliyetin sürekli olması, sermaye şirketlerinde yönetimsel faaliyet olması, sözleşmesel bağımlılık arz etmesi, sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Danıştay, bunların dışındaki tüm faaliyetleri yasak kapsamından ayırmıştır. Yani 657/28 kapsamında düşünmemektedir. Devlet Personel Başkanlığı da verdiği mütalaalarda faaliyet zamanının mesai dışı olması şartıyla, ticari bir kazanç olmaması, işverene bağımlı olunmaması ve sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilmemesi şartıyla görev alınabileceğini ifade ediyor. 

Memurlar kooperatif şirket ortağı olabilirler ancak sadece kendi alanları ile ilgili kooperatiflerde görevde bulunabilirler. 

Yazımızın Ana Fikri

Özetle devlet memuru, apartman ve site yöneticisi ya da denetçisi olarak seçilebilir, huzur hakkı da alabilir, ancak site işverenliğine bordrolu olarak çalışamaz, profesyonel site yönetim işini kendisinin şahıs firması üzerinden yürütemez. Profesyonel yönetim işi yapan limited şirket veya anonim şirket ortağı olabilir veya bir başka memur olmayan kurucu ortak ile yönetim şirketi kurucu ortağı olabilir, ancak bu şirketlerin yönetim ve denetiminde görev alamaz. Son olarak kamu görevlileri, kamudaki görevleri ile çıkar çatışması yaratacak işlerde de faaliyet gösteremezler. Memurların faaliyetlerinin ticaret yapma ve diğer kazanç getirici faaliyet yapma yasağı kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ile ilgili net ifade edilmesi zor alanlar da var. Zira kanunlarda bu konulardaki düzenlemelerin muğlak olduğu taraflar var. 

Bu yazının yazılmasında destek aldığım Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı  ve Apsiyon Akademi Akademik Eğitimler Koordinatörü Prof. Dr. Özgür BİYAN’ a teşekkür ediyorum. 

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı” Maddesi

"Madde 28 -Memurlar Türk Ticaret Kanunu'na göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç).

Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz. Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler,"