10 Soruda İşyeri Sahipleri İçin İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

Site yöneticisi, pastane, manav, fırın, pastaneci, taksici, mobilyacı, giyim eşyası satıcılarına ve hatta mimarlık ofislerine kadar bir kişi bile çalıştırsa binlerce iş yeri için yeni dönem başlıyor. 30.06.2012 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi amacıyla işverenlerin ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülükleri önemli kurallara bağlandı. 1 Temmuz 2016’dan itibaren az tehlikeli ve 50’den az çalışanı olan tüm iş yerlerine iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurma zorunluluğu geliyor.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kimleri İlgilendiriyor?

Aşağıda belirtilen faaliyetler ve kişiler dışındaki tüm iş yerleri bu kanun kapsamındadır;

- Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri iş yerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri

- Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri

- Ev hizmetleri

- Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar,

- Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan iş yurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri

1 Temmuz’dan Sonra Ortaya Çıkacak Yükümlülükler Nelerdir?

Kanunda öngörülen geçiş sürecinin son aşaması da 1 Temmuz’da tamamlanıyor ve bu tarihten itibaren ister kamu olsun ister özel, az tehlikeli ve 50’den az çalışanı olan tüm iş yerleri için zorunluluk başlıyor. Böylece, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu da resmen uygulamaya girmiş oluyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) verilerine göre, bu yılın Mart ayında toplam iş yeri sayısı 1,7 milyonun biraz üzerinde. 50’den az çalışanı olan işletme sayısı ise, 1 milyon 654 bin. Bunların yarısı az tehlikeli işlerde faaliyet gösterse,Hekim ve iş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu 500 bin işletmeyi yakından ilgilendiriyor diyebiliriz.

Kanun Hangi Meslek Gruplarını ve İş Yerlerini Kapsıyor?

1 Temmuz’da zorunlu olarak iş güvenliği uzmanı ve hekim istihdam edecek az tehlikeli iş yerleri; Apartman yöneticisinden inşaat sektörüne, tarımdan gıdaya, mobilyadan otomotive, elektronikten taşımacılığa kadar yüzlerce mesleği kapsıyor. Belli başlıları ise şöyle: Meyve-sebze yetiştiriciliği depolanması-satılması, tohumculuk, ormancılık, tahıl ürünleri ile ilgili tüm iş yerleri, dondurulmuş gıda üretimi, ekmek fırınları, pastaneler, manavlar, makarna üreticileri, çikolata-kakao ve şekerleme ürünleri imalatı-depolanması- satışı, çay ve kahve üretimi, tüm içecek ürünlerinin üretimi-satışı, site yöneticileri, halıcılar, mobilyacılar, tüm tekstil-konfeksiyon üretimi ve satışı yapan iş yerleri, ayakkabıcılar, müzik aleti üreticileri, elektrikçiler, oto bayileri, oto yedek parçacıları, nalburlar, bilgisayar ile ilgili tüm işler, oyuncak üretici ve satıcıları, müzayede şirketleri, su ticareti yapan şirketler, eczaneler, taksiler, araç kiralama şirketleri, her türlü nakliye işi yapan şirketler.

Yöneticileri Bu Kanun Kapsamında Yükümlülük Sahibi Mi?

Evet. Eleman istihdam eden apartman ve site yönetimleri de işveren olarak kabul edildiklerinden bu kanun kapsamına değerlendiriliyor. Kanun kapsamındaki düzenlemeler uyarınca apartman ve site yönetimleri bir kişi dahi, mesela kapıcı, çalıştırması halinde iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerine dikkat etmek durumundadırlar. Apartman ve site yönetimleri iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Apartman ve siteler az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde sayıldığından en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olan iş güvenliği uzmanı ile çalışmak durumundadır.

Yönetimler, Uzmanla Çalışmak Yerine Süreci Kendileri Yürütebilir Mi?

Evet. Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 10’dan az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan apartman ve site yöneticileri işveren vekili olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini kendileri yürütebilir. Bununla ilgili olarak Anadolu Üniversitesi ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı arasında 9 Ekim 2015 tarihinde bir işbirliği protokolü imzalanmıştır.

Çalışan Temsilcisi Tüm İş Yerlerinde Bulunacak Mı?

1 Temmuz’da, on binlerce işletmeyi ilgilendiren önemli bir uygulama başlıyor. Bu tarihten itibaren, bir kişi bile çalıştıran iş yerlerine, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu geliyor. Konunun detayına girmeden önce bir özet yapalım: İş kazalarını önlemek amacıyla 2012 yılında, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çıkartıldı. Her iş yerinde bir iş güvenliği uzmanı ile iş yeri hekimi bulundurma zorunluluğu getiren kanun kapsamında da iş yerleri; az tehlikeli, tehlikeli, çok tehlikeli olmak üzere üç gruba ayrılarak işletmelere, zorunlu uygulama için geçiş süresi tanındı. 50 kişinin altında çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli iş yerleri için hekim ve iş güvenliği uzmanı istihdam etme zorunluluğu, 2014’ün Ocak ayında başladı. İş yeriniz tehlikeli ya da çok tehlikeli sınıftaysa ve çalışan sayınız da 50’nin üstündeyse, iki buçuk yıldır iş güvenliği uzmanı ile hekim istihdam ediyorsunuz demektir.

Kanuna Uyulmadığı Takdirde Yaptırımları Nasıl Olacaktır?

Yeri gelmişken şunu da belirtelim: Yeni düzenlemede, 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli iş yerlerine bazı esneklik de tanınıyor. İşverenin kendisi ya da görevlendireceği bir kişi, gerekli eğitimleri almak kaydıyla; işe giriş ve periyodik muayeneler, tetkikler hariç,iş sağlığı ve güvenliği hizmetini kendi yürütebilecek. Kanunda belirtilen kurallara uymamanın cezaları, 1 Temmuz’dan itibaren aylık olarak uygulanmaya başlanıyor

Kanunda Belirtilen Kurallara Uymamanın Cezası Ne Kadar?

5 bin lira ila 10 bin lira arasında değişiyor, ancak hem iş güvenliği uzmanı hem de hekim için ayrı ayrı ve istihdam edilmeyen her ay için ceza katlanarak artıyor; aylık 13 bin liraya kadar çıkabiliyor.

Ayda Kaç Saat  İş Güvenliği Uzmanlığı Hizmeti Almam Gerek? Bu Hizmeti Nasıl Alabilirim?

Aylık iş güvenliği uzmanı hizmeti almakla yükümlü olduğunuz süre çalışan sayınıza göre hesaplanmaktadır. Detaylı bilgi için iş kolunuzu, çalışan sayınızı ve iletişim bilgilerinizi isg@apsiyon.com mail adresine iletebilirsiniz. Daha ayrıntılı bilgi almak için; hemen isg@apsiyon.com e-posta adresinden veya 0 216 911 8777 numarasından bize ulaşın, sizi konusunda uzman çözüm ortaklarımıza yönlendirelim.