Isı Sayaçları (Kalorimetre) Muayene Yükümlülüğü, Başvuru Sorumluluğu ve Görevi Kime Aittir?

Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından 26847 sayılı Resmi Gazete’de 14.04.2008 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren “MERKEZİ ISITMA VE SIHHİ SICAK SU SİSTEMLERİNDE ISINMA VE SIHHİ SICAK SU GİDERLERİNİN PAYLAŞTIRILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK” Bağımsız bölüm, bina, bina sahibi, bina yöneticisi, bina yönetim kurulunu tanımlamış olup, ilgili yönetmelik mevcut ve yeni yapılacak birden fazla bağımsız bölüme sahip merkezi veya bölgesel ısıtma sistemli ve sıhhî sıcak su sistemli binalarda, ısıtma ve sıhhî sıcak su giderlerinin, bağımsız bölüm kullanıcılarına paylaştırılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektedir.

Diğer taraftan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 30470 sayılı Resmi Gazete’de 6 Temmuz 2018 tarihinde yayınlanarak 1 Ocak 2019 tarihinde tüm maddeleri yürürlüğe girmiş olan “ISI SAYAÇLARI MUAYENE YÖNETMELİĞİ” (Yönetmelik) ve yine 31350 sayılı ve Resmi Gazete’de 30 Aralık 2020 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiş olan ISI SAYAÇLARI MUAYENE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK” (30 Aralık 2020 tarihli Yönetmelik) ısı sayaçlarının muayeneleri ile bu muayenelerin kimler tarafından ve nasıl yapılacağına ilişkin usul ve esasları belirlemektedir.

Isı Sayaçları Muayenesi Kaç Yılda Bir Yapılmalıdır?

Yönetmelik’in 8. maddesine göre, “periyodik muayene; belli sürelerde olmak üzere sayaçlar için yapılan genel muayenedir. Sayaçların periyodik muayene süresi beş yıldır. Bu süre tarih olarak değil yıl olarak izlenir. Periyodik muayene süresinin hesaplanmasında, damgalandığı yıl esas alınır ve yıl içerisinde hangi tarihte damgalanmış olursa olsun damgalandığı yıl birinci yıl olarak sayılır.”

Isı Sayaçları Muayenesi Kimler Tarafından Yaptırılmalıdır? Sorumluluk Kimlere Aittir?

Isı Sayaçlarının periyodik muayene işlemleri için zamanında servislere müracaat edilmemesi veya muayenenin yaptırılmaması halinde  sorumluluğun, Yönetmelik’te belirtilen “Kullanıcı” ve “Kullanıcılar” ifadesi ile sırasıyla bina yönetim kurulunu, bina yöneticisini veya bina sahibini, bağımsız bölüm kullanıcısını, ısı dağıtım ve satış şirketlerinin olduğu yerlerde ise söz konusu şirketlere ait olduğuna işaret edilmektedir. Muayene işlemleri için zamanında başvuruda bulunmamış veya başvuruda bulunduğu halde muayenesini yaptırmamış Kullanıcılar ve satış şirketlerinin olduğu yerlerde ise söz konusu şirketler hakkında, damga süresi dolmuş ölçü aleti kullanma fiilinden dolayı, ölçü aletinin türüne ve kullanıldığı işin niteliğine göre idari para cezası uygulanmasına ve ayrıca bu ölçü aletlerine el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verileceği düzenlenmiştir.

Ancak 30 Aralık 2020 tarihli Yönetmelik ile periyodik muayene müracaatının yapılmış olmasına rağmen bağımsız bölüm kullanıcısının sayacı muayene yaptırmak istememesi veya engel olması halinde bu durumun, müracaatı yapan kişi tarafından bağımsız iki kişinin de imza ettiği bir tutanakla belgelenmesi durumunda cezai işlemin, direkt olarak bağımsız bölüm kullanıcısına uygulanacağı yani bu sorumluluğun öncelikle “bağımsız bölüm kullanıcısına" ait olduğu belirtilmiştir.

Isı Sayaçları Muayenesindeki Son Değişiklik Ne Gibi Zorunluluklar Getirmektedir?

30 Aralık 2020 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiş olan yeni değişiklik kapsamında;

- Yönetmelik’in 6/6. fıkrasında,  ısı enerjisinin dağıtımı, ölçümü ve satışını yapan bölgesel ısı dağıtım ve satış şirketlerinin olması durumunda ısı sayaçları muayene işlemlerinin bu şirketler tarafından yapılacağı, zamanında muayene başvurusu yapılmamış olması halinde idari ve cezai işlemler uygulanacağı, bu cezaların sırasıyla bina yönetim kuruluna, bina yöneticisine, bina sahibine, bağımsız bölüm kullanıcısına; ısı dağıtım ve satış şirketlerinin olduğu yerlerde ise söz konusu şirketlere uygulanacağı,

- Devamla aynı fıkrada; periyodik muayene müracaatının yapılmış olmasına rağmen bağımsız bölüm kullanıcısının sayacı muayene yaptırmak istememesi veya engel olması halinde bu durumun müracaatı yapan kişi tarafından bağımsız iki kişinin de imza ettiği bir tutanakla belgelenmesi durumunda cezai işlemin, direkt olarak bağımsız bölüm kullanıcısına uygulanacağı, belirlenmiştir.

Isı Sayaçları Muayenesi İçin Son Başvuru Tarihi Ne Zamandır?

Periyodik muayene için, periyodik muayene süresinin dolduğu yılı takip eden yılın ocak ayının başından şubat ayının son günü mesai saati bitimine kadar servislere müracaat edilecek, şubat ayının son gününün tatile rastlaması halinde müracaat, sonraki ilk iş gününün mesai saati bitimine kadar yapılacaktır.

- Yönetmelik’in geçici 1. ve 2. maddelerinde değişiklik yapılmış ve 1.1.2009 tarihinden önce ve bu tarihten sonra piyasaya arz edilmiş ısı sayaçları için, periyodik muayenelerini yaptırmakla yükümlü kullanıcıların, 01.01.2021 tarihinden 01.03.2021 tarihi mesai saati bitimine kadar servislere başvurmaları ve 31.12.2021 tarihi sonuna kadar bu muayeneleri yaptırmalarının zorunlu olduğu düzenlenmiştir.

Isı Sayaçları Muayenesi Ücreti Ne Kadardır?

Yönetmelik’in 8/8 maddesine göre Periyodik muayene için alınacak muayene ve damgalama ücreti kullanıcıya aittir.

Sayaçların muayene ve damgalama işlemlerinden alınacak ücretler Ölçü ve Ölçü Aletlerinden Alınacak Muayene ve Damgalama Ücret Yönetmeliği (Ücret Yönetmeliği) uyarınca Bakanlıkça her yıl yeniden belirlenir ve bu Yönetmelikte belirlenen miktar ve esaslara göre muayene ve damgalama ücreti alınır. Bu kapsamda, 2021 yılında ısı sayaçları muayene ve damgalama ücretlerinin;

- Nominal Çapı DN40’a kadar olan sayaçlar dahil olmak üzere 81.10 TL,

- Nominal Çapı DN40’dan büyük olan sayaçlar 109,10 TL olacağı belirlenmiştir. Diğer muayene ve damgalama ücretleri için Yönetmelik metnine buradan ve 2020 tarihli Yönetmelik metnine ise buradan ulaşabilirsiniz. Diğer taraftan 1/12/2021 tarihine kadar yapılacak ilk, periyodik ve stok muayenelerde, bir beyannamede yer alan ölçü ve ölçü aletleri sayısının;

0-200 adedi için % 100’ü,

201-500 adedi için % 80’i,

501-1000 adedi için % 60’ı,

1000 adetten fazlası için %40’ı oranında muayene ve damgalama ücreti alınır. Aynı beyannamede farklı muayene ve damgalama ücretine sahip ölçü ve ölçü aletlerinin bulunması durumunda, yukarıdaki kademelere bağlı olarak toplam muayene ücreti hesaplanırken ölçü ve ölçü aletleri muayene ücreti en yüksek olandan en düşük olana doğru sıralanır.”

Muayene ve Damgalama Ücreti Dışında Bir Bedel Ödenecek Mi?  

Yukarıda belirtilmiş olan bedeller herhangi bir tamir, bakım, ayar gerektirmeyen durumlarda sadece muayene ve damgalama işlemlerine ait bedellerdir. Yönetmelik’e göre sayacın hatalı çalıştığının tespit edilmesi halinde ve muayene sonucunda sayacın tamir, bakım, ayar gibi işlemlere tabi tutulması veya değişmesi gerekirse bu masraflar yine kullanıcı tarafından karşılanır. Yine sayaçların servise gitmesi için sökme takma işlemlerin servis tarafından yapılması istenirse,  ayrıca bir bedel ödenmektedir. Bu bedel sayaçların ve tesisatın durumuna, sayaçların daire içinde olup olmamasına göre değişiklik gösterebilir ve işlem ücreti yapılacak keşif sonrasında netleşir.

24.12.2020 tarih ve 31344 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Su, Elektrik ve Gaz Sayaçları Tamir ve Ayar Ücret Tarifesi Hakkında Tebliğ’in (“Tebliğ”) 2. maddesi uyarınca, muayenesi sonucunda reddedilen sayaçlar için hiçbir ücret talep edilemeyeceği (muayene ve damgalama ücreti hariç), 4. maddesi ile de tarifede belirtilen ücretlerin üstünde ücret talep eden veya alanlar hakkında idari para cezasına hükmedileceği düzenlenmiştir. Bu kapsamda, tamir ve ayar ücretleri ayrıntılı şekilde Tebliğ’in ekinde yer almaktadır, ilgili tebliğe buradan ulaşabilirsiniz.

Isı Sayaçları Muayenesini Yaptırmayanlara Uygulanacak İdari ve Cezai İşlemler Nelerdir? Ceza Miktarı Ne Kadardır?

1 Mart 2021 tarihine kadar servislere müracaat etmeyen veya 31/12/2021 tarihine kadar periyodik muayenesini yaptırmayan Kullanıcılar hakkında, damga süresi dolmuş ölçü aleti kullanma fiilinden dolayı 21.01.1989 tarihinde 20056 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 3516 sayılı ÖLÇÜLER VE AYAR KANUN’un (Kanun) 15. Maddesinin c fıkrasına göre “damgası kopmuş, bozulmuş, damga süresi geçmiş ölçü aletini kullanan kişiye, ölçü aletinin türüne ve kullanıldığı işin niteliğine göre; kullanma fiilinden dolayı idari para cezası ayrıca bu ölçü aletlerine el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir.

Yönetmelik’in ilk yayımında 31.12.2019 tarihine kadar muayene yaptırılmayan her bir ısı sayacı için kullanıcılar tarafından, 2.598 TL ceza ödenmesi öngörülmüş iken, bu ceza 2020 yılı için 3.184 TL’ye yükselmiştir. 31.12.2021 tarihine kadar muayene yaptırılmayan her bir ısı sayacı için ise kullanıcılar tarafından, yaklaşık 3.450 TL civarında idari para cezası ödenmesi ve ısı sayaçlarına Bakanlık tarafından el konulması söz konusu olacaktır.

2021 Yılında Isı Sayaçları Muayenesini Yaptırmazsak Neler Olacak?

Kanun gereği 1 Ocak – 1 Mart 2021 tarihleri arasında damga süresi dolan ısı sayaçlarının periyodik muayene başvurusu Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yetkilendirilen yetkili kurumlara yapılmadığı takdirde 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren kullanımı kanunen yasaklanacaktır. Bununla beraber, 31 Aralık 2021 tarihine kadar muayenesi yaptırılmamış olan beş yaş ve üstü ısı sayaçlarının kullanımı halinde Kullanıcılar hakkında damga süresi dolmuş ölçü aleti kullanma fiilinden dolayı 3516 sayılı Kanun hükümlerine göre idari ve cezai işlemler uygulanacaktır.

1 Mart 2021 tarihine kadar zamanında başvuruları yapılmayan, oldukça üstün kaliteye sahip beş yaşından büyük ısı sayaçları için (2016 yılı ve öncesi) gelecek yıl 1 Ocak – 28 Şubat 2022 başvuru döneminde başvuru yapılamayacak, hala sağlıklı işleyişini sürdüren Avrupa’dan ithal edilmiş ve çok uzun yıllar kullanıma uygun ısı sayaçları, maalesef kullanım dışı kalacaktır. Bu sayaçlar için yeni damga alınması da söz konusu olamayacağından, söz konusu sayaçların değişmesi zorunlu hale gelecektir. Bu durum, hem ısı sayacı kullanıcıları ve sahiplerine maliyet oluşturacak hem de ülke ekonomisine ciddi bir maddi kayba yol açacaktır.

Muayene ve Teknik Hizmetler Konusunda Nereye Başvurmak Gerekir? Doğru Servis ile Çalışmak Önemlidir!

Doğru ısı sayacı seçimi kadar, muayene ve teknik hizmetler konusunda da doğru bir servis ile çalışmak büyük önem taşıyor. Sayaçların tamiri, bakımı, ayarlanması, muayenesi ve damgalanması ile ilgili işlemlerin, Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş gerçek veya tüzel kişilere ait servislerde yapılması gerekiyor. Test ve kontrollerin her şeyden önce tarafsız bir merci tarafından yapılması gerekmektedir. Doğru servis bütün makine ve ekipmanlarını sadece ısı sayacı servis işlemleri için kullanmalı, tarafsız hizmet vermelidir. Tercih edilecek servisin hangi marka ısı sayaçlarına daha detaylıca hizmet verebildiğini araştırmak önemlidir. Muayene işlemi sırasında sayacın arızalı olması, pilinin bittiğinin tespit edilmesi, tamiri, bakımı, ayarlanması gerekliliği gibi durumlarda servisin bu müdahaleleri yapabilmesi önemli olup aksi halde sayacın değiştirilmesi gerekecektir.

2021 yılı Şubat ayı sonuna kadar yetkili servislere muayene başvurusunun yapılması gereken sayaçlar, 2016 yılında ve öncesinde üretilmiş sayaçlardır. Her ısı sayacının üretim yılı, sayaç üzerinde bulunmaktadır. Yukarıda belirtiğimiz üzere, idari para cezası yaptırımları ve diğer yaptırımlar ile karşı karşıya kalmamak adına, ısı sayaçlarınızın periyodik muayenelerini zamanında yaptırmanızı Apsiyon Teknik Müdürlüğü olarak tavsiye ederiz.

Apsiyon Sayaç Muayene Hizmetini Uçtan Uca Vermektedir

Apsiyon Teknik olarak sayaçlarınız için en uygun servisi belirleyerek muayene edilmesini sağlıyoruz. Dilerseniz ayrıca sayaçların sökülmesi, nakliyesi, tekrar montaj ve devreye alma işlemlerini uçtan uca tamamlıyoruz. Muayene işlemleri sırasında çıkabilecek bütün problemleri Apsiyon olarak tek elden yönetiyor ve sayaç muayene işlemlerini sorunsuz bir şekilde tamamlıyoruz.

Apsiyon Akademi

Bu blog yazısındaki bilgiler 30470 Sayılı Resmî Gazete 6 Temmuz 2018 tarihinde yayınlanarak 1 Ocak 2019 tarihinde tüm maddeleri yürürlüğe girmiş olan “ISI SAYAÇLARI MUAYENE YÖNETMELİĞİ” ve bu yönetmelikteki değişiklikler dikkate alınarak hazırlanmış olup hukuki tavsiye içermemektedir.

Verilmiş olan son başvuru ve son muayene tarihleri “Mücbir sebepler ve beklenmeyen haller” kapsamında yönetmeliğin 14. maddesine göre, “Isı sayaçlarının periyodik ve stok muayene müracaatlarını ve/veya söz konusu muayenelerin yapılmasını engelleyecek mücbir sebeplerin veya beklenmeyen hallerin ortaya çıkması durumunda bu işlemler Bakan onayı ile ertelenebilir.”