Apartman ve Site Yönetimleri için Zorunlu BES

Son günlerde tarafımıza kamuoyunda “Zorunlu BES” olarak bilinen uygulama nedeniyle, apartman ve site yönetimlerinin çalıştırdıkları personel için kesinti yapıp yapmayacağı ile ilgili sorular ağırlıklı olarak sorulmaya başladı. Biz de bu hafta bu konuyu sizler için araştırdık.

Bireysel Emeklilik Sistemi, kısaca BES, sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcı unsurlarından biri olarak görülmektedir. Aktif çalışanların, çalışma hayatları süresince kazançlarının bir kısmını biriktirerek emekli olmalarının ardından mevcut refah seviyesinin korunmasının amaçlandığı BES, aynı zamanda uzun vadeli finansal kaynak yaratmakta ve istihdamın arttırılmasında rol oynamaktadır.

Zorunlu BES Kimleri Kapsamaktadır?

T.C. Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Zorunlu BES uygulaması, 45 yaşın altında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre çalışan ve 45 yaşını doldurmamış olan kişileri ve bu çalışanları istihdam eden işverenleri kapsamaktadır.

Zorunlu BES Yönetmeliği 2019

27 Aralık 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 513 No’lu C.K. ile “Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te önemli düzenlemeler yapıldı.

Düzenlemeler uyarınca çalışan sayısına bağlı olarak kademeli bir şekilde otomatik dâhil edilecek çalışanların bir kısmı 01.01.2019 tarihinden itibaren başlayacak şekilde düzenlendi. Buna göre çalışan sayısı 5 ve üzerinde ancak 10’dan az olan işyerlerinde (apartman ve site yönetimleri de dahil) çalışanlardan, en geç 01.01.2019 tarihinden sonraki ilk ücret ödemesinden katkı payı kesilmesi gerekmektedir. Katkı payı emeklilik şirketine nakden intikal etmesi ile çalışan emeklilik planına dahil edilmiş sayılacaklardır.

5-9 Kişi Çalıştıran Apartman ve Site Yönetimleri için Zorunlu BES Kesintisi

Düzenlemeler uyarınca 5-9 kişi arası personel çalıştıran apartman ve site yönetimlerinin de sorumluluğu başlamış oldu. Ocak ayı sonunda tahakkuk edecek olan ücretler hesaplanırken apartman ve site yönetimleri bireysel emeklilik sistemi zorunlu (otomatik) katkı payı kesintisini yapmak zorunda. 01.01.2019 tarihinden önce faaliyete başlamış olup çalışan sayısı, bu tarihten sonra ilk kez 5 veya üzerine çıkan yönetimlere bağlı çalışanlar, en geç müteakip takvim yılının başından itibaren yapılacak ilk ücret ödemesinden, işveren (apartman veya site yönetimi) tarafından kesilerek emeklilik şirketine aktarılan katkı payının, emeklilik şirketine nakden intikal etmesi ile emeklilik planına dahil edilmiş olacaklar.

Zorunlu BES Katkı Payı Nasıl Hesaplanmalı?

Çalışanın ücretinden, apartman veya site yönetimi tarafından kesilecek katkı payı tutarı, ilgisine göre prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın %3’ü oranında hesaplanacak. Bu şekilde hesaplanan katkı payının virgülden sonraki kısmı dikkate alınmayacak.

Bireysel Emeklilik Sistemi Olan Bes’in İptali veya Cayma Hakkı Mümkün mü?

Bireysel emeklilik sistemi (BES) iptal edilebilmektedir. Yani kendisinden kesinti yapılan çalışanlar cayma hakkına sahiptirler. Çalışanlar belgelerin imzalanmasını veya onaylanmasını müteakip 2 ay içinde cayma hakkını kullanabilecekler. Zorunlu BES’ten cayma halinde durum,  güvenli elektronik iletişim araçlarıyla veya postayla emeklilik şirketine bildirilmesi gerekmektedir. BES iptal bildiriminin emeklilik şirketine ulaştığı tarih itibarıyla cayma hakkı kullanılmış sayılacak. En geç cayma bildiriminin şirkete ulaşmasını takip eden iş günü verilen ödeme talimatları iptal ettirilecek ve katılımcının bireysel emeklilik hesabında bulunan birikim bildirimin şirkete ulaşmasını müteakip 10 iş günü içinde ödeyene iade edilecek.