“Sitelerdeki ortak yerlerden gelir elde etmek mümkün mü?”
Toplu yapı yönetimi konusunda uzman danışmanımız Yar. Doç.
Dr. Özgür Biyan’a sorduk. Sitelerin ortak alanlarından gelir elde etmek mümkün
mü?
Ortak Yerlerin İşletmeciliğini Yapabilirsiniz.
Ortak yerlerden kazanç elde etmenin ilk yolu bu yerleri
işletmektir. Örneğin sitenin ortak kullanımına açık kantin, büfe, kafeterya,
otopark gibi yerler site dışındaki kişilere de hizmet verecek şekilde
işletilebilir. Ya da spor salonu sadece site sakinlerine değil dışarıdan
gelecek insanların da yararlanabileceği şekilde işletilebilir. Mesela havuza
site dışındaki misafirlerden giriş karşılığı aidat makbuzu düzenlenerek ücret
alınması ve gelir elde edilmesi uygulanan durumlardan biridir.
İşletmecilik sırasında apartman ve site sakinleri kendi
arasından kişileri idari anlamda görevlendirebileceği gibi dışarıdan
profesyonel kişileri de görevlendirebilir. Diğer deyişle istihdam eden, yani
işveren pozisyonuna geçebilir.
Ortak Yerleri Kiraya Verebilirsiniz.
Ortak yerlerin işletilmesi kazançlı ancak bir o kadar da
bürokratik işlemleri bünyesinde barındıran sıkıntılı bir süreçtir. Dolayısıyla
esas olarak ortak yerlerin işletilmesinden ziyade kiralanması yoluyla gelir
elde etmek apartman ve site yönetimleri için çok daha kolay ve kazançlı olmaktadır.
Kantinin kiraya verilmesi, ortak kullanım kapsamındaki işyerlerinin
kiralanması, kapıcı dairesinin kiralanması, hatta apartman ya da site
kapsamındaki binaların duvarlarının reklam amaçlı kiralanması uygulamada
kullanılmaktadır. Bunlara özellikle son yıllarda GSM operatörlerinin site
sınırları içinde baz istasyonu kurmasına müsaade edilmesini ve bu yolla gelir
elde edilmesini de ilave etmek mümkündür.
İşletmek veya Kiraya Vermek İçin Oybirliği Şart.
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre anagayrimenkulün, kütükte
mesken olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde sinema, tiyatro, kahvehane,
gazino, pavyon, bar, kulüp, dans salonu ve emsali gibi eğlence ve toplantı
yerleri ve fırın, lokanta, pastahane, süthane gibi gıda ve beslenme yerleri ve
imalathane, boyahane, basımevi, dükkan, galeri ve çarşı gibi yerler açmak için
oybirliği ile karar alınması şarttır (KMK.m.24). Keza dış duvarların, çatı veya
damın reklam maksadıyla kiralanması gibi önemli yönetim işleri için (KMK.m.45)
yine oybirliği şarttır.
Ticari ve Mali Sorumlulukları Unutmayın.
Yukarıdaki yöntemler ile apartman ve sitelere ek gelir
imkanı yaratmak hukuki düzenlemeler çerçevesinde mümkün olmakla birlikte,
arkasından ciddi sorumlulukları da beraberinde getirmektedir. Kanuni
düzenlemeler uyarınca işletmecilik yapıldığında organizasyonun nasıl
değerlendirilmesi gerektiği öncelikle Kat Mülkiyeti ve Borçlar Kanunu
çerçevesinde oluşturulacaktır. Bir de buna vergi kanunları karşısındaki
yükümlülükleri de eklemek gerekir.
Sonuç olarak gelir elde etmek tabi ki güzeldir ancak
başınızın ağrımaması için önceden sorumlulukların bilinmesinde fayda vardır.